80 kulüpte dünya turu –Athletic Club de Bilbao
“80 kulüpte dünya turu” serimizde, genellikle çok tempolu olan futbol dünyasında özel olan şeylere odaklanıyoruz: yaratıcı ve hatta belki de alışılmışın biraz dışında olan kulüp modelleri, özel bir yolla başarıya ulaşan akademiler ve altyapı departmanları gibi. Bu sayıda İspanya'ya, özellikle de Bask Bölgesi'ne, Athletic Club de Bilbao'ya bir göz atıyoruz.
Kendi koyduğu kuralları olan birinci lig dinozoru
“Athletic Bilbao” olarak da bilinen Athletic Club de Bilbao kesinlikle özel bir kulüp. Bask bölgesinin kırmızı beyazlıları 1928'de Primera División (şimdiki adıyla La Liga) kurulduğundan beri İspanya'nın en üst liginde yer alıyor. “Leones” (Aslanlar) dışında bunu sadece iki üst düzey kulüp Real Madrid ve FC Barcelona başarmıştır- neredeyse bir asırdır en üst ligde kalan üç gerçek birinci lig takımı. Kulübün kendi altyapı akademisi “Lezama” muhtemelen dünya futbolundaki en ünlü yetenek fabrikalarından biri. Diğer akademiler profesyonelliğe giden yolda yeteneklerin geçişkenliğine yetişmekte zorlanıyor. Basklar altyapı eğitimi konusunda hiçbir şekilde tekerleği yeniden icat etmedi, belki biraz uyarladı ama bunun nedeni oldukça farklı: 1898'de kurulan “Athletic Club” 1903'te İngiliz işçiler tarafından kurulan “Bilbao Football Club” ile birleştikten sonra 1912'de önemli bir kural getirildi. O tarihten itibaren Athletic Club de Bilbao takımlarında sadece Basklar oynayacaktı. Bask Bölgesi, kuzeydoğu İspanya ve güneybatı Fransa'da yer alan özerk bir topluluktur. Katalanlara benzer şekilde Baskların bir kısmı Bask Ülkesinin bağımsızlığı için mücadele etmektedir. Baskların yaklaşık %25'i evlerinde Bask dilini konuştuklarını iddia etmektedir. Bask Bölgesi'nin toplam nüfusu yaklaşık 2,7 milyondur. Sadece Basklı oyuncuların kulüp için oynamasına izin veren kendi koyduğu kuralla birlikte, bu durum potansiyel yetenek havuzunu son derece kısıtlıyor ve bu da Lezama akademisini ön plana çıkarıyor. 1990'ların sonunda bu kural biraz yumuşatılarak Bask Bölgesi'ndeki genç takımlarda eğitim gören oyuncuların da kulübe katılmasına izin verildi.
Lezama - Bilbao'nun hayat sigortası
Daha önce de belirtildiği gibi, Athletic altyapı eğitimi tekerleğini yeniden icat etmedi, ancak Bask Bölgesinde büyük bir tekerlek inşa edildi. “Sadece” 2,7 milyon nüfusa sahip olmasına rağmen altyapı gelişimini mümkün olduğunca geniş bir tabana yaymak için Kırmızı & Beyazlılar şu anda tüm Bask Bölgesi'ne yayılmış 170 ortak kulüple iş birliği yapıyor. Bu ortaklıkların temel amacı mümkün olduğunca çok sayıda Basklı çocuğa mümkün olan en iyi futbol eğitimini sunmak. Bu amaçla, ortak kulüpler Athletic Bilbao'nun konseptine ve eğitim yöntemlerine göre çalışmaktadır. En iyi yetenekler daha sonra Lezama'nın yolunu tutacak ve Athletic'in altyapı departmanında profesyonel kariyerleri için son rötuşları alacaklar. Bu yol, şu anda diğer birçok kulüpte olduğundan biraz farklı. Genel olarak, “Leones” in yeteneklerine daha fazla zaman tanınıyor ve açıkça belirlenmiş bir yol var. “CD Basconia” kulübü 1997'den beri Athletic Bilbao'nun ikinci antrenman takımı olarak faaliyet gösteriyor. Akademiden mezun olduktan sonra oyuncular bir ya da iki yıllığına Basconia'ya kiralanıyor ve kulübe dönüp ikinci takım olan “Bilbao Athletic” te bir ya da iki yıl daha oynamadan önce İspanya 4. liginde ilk yetişkin futbol deneyimlerini kazanıyorlar. Son adım ise profesyonel takıma adım atmaktır. Iker Muiain, Óscar de Marcos ve Iñaki Williams örneklerinde görüldüğü gibi, Bask dayanışması burada kendini gösteriyor ve birçok oyuncu yıllarca kulüpte kalıyor. Muniain 2005 yılında genç takıma katıldıktan ve 2009'dan itibaren A takımda oynadıktan sonra yaz aylarında kulüpten ayrıldı. De Marcos da 2009'dan beri takımda yer alıyor. Williams, Lezama'nın ardından CD Basconia'da bir sezon geçirdikten sonra 2014'te profesyonel takıma katılmadan önce Bilbao Athletic'te bir sezon daha geçirerek alışılmış yolu izledi. Williams aynı zamanda olağanüstü bir rekora da sahip: Nisan 2016 ile Ocak 2023 arasında kanat oyuncusu İspanya'nın en üst liginde Athletic formasıyla art arda 251 maça çıktı.
Etkileyici Gençlik İstatistikleri ve Başarıları
CIES Futbol Gözlemevi'nin istatistiklerine göre, kulübün kendi genç takımından oyuncular 2021-22 sezonunda tüm dakikaların yüzde 55,8'inde oynadı. Bu da onları en iyi 5 ligin zirvesinde tek başına bir konuma getiriyor. Bununla birlikte, başarıları başka yerlere de yansıyor: İspanya kupası Copa del Rey'de, FC Barcelona'nın ardından 24 galibiyetle tüm zamanlar listesinde ikinci sırada yer alıyorlar. Son zafer sadece 23/24 sezonunda geldi. Ayrıca kulübün istatistikleri, sonuncusu kırk yıl önce olsa bile 8 İspanya şampiyonluğu ile süslü. Son olarak, son yıllarda transfer piyasasında da önemli transfer meblağları elde edildi. Transfermarkt.de'ye göre, dört rekor transfer- Ander Herrera (2014/15 sezonu), Javi Martínez (2012/13), Aymeric Laporte (2017/18) ve Kepa Arrizabalaga (2018/19) - Bask kulübünün kasasına toplam 221 milyon Avro aktardı. Bu para büyük ölçüde iş birliği kulüplerinin yanı sıra altyapıya yeniden yatırıldı.
Athletic Bilbao pek çok açıdan, genellikle klişeleşmiş futbol dünyasında özel bir kulüp. Kulübün birinci ligde geçirdiği neredeyse 100 yılın ardından çok daha fazlasının gelmesini ummaktan başka bir şey gelmiyor elimizden.
Athletic Bilbao'nun son 20 yıldaki en iyi 11'i
